GEZOND ONDERNEMEN

Persoonlijk Levensfase Budget

Persoonlijk Levensfase Budget (PLB)

In de CAO Huisartsenzorg is per 1 januari 2024 het Persoonlijk Levensfase Budget geïntroduceerd.

Het doel van het PLB is dat medewerkers gezond en met plezier hun werk in de huisartsenzorg-sector kunnen blijven uitoefenen.

Het PLB is een urenbudget, naast de normale vakantie-uren en overige soorten verlof. Met het PLB kan uw medewerker verlofuren opsparen en deze opnemen op het moment dat hij of zij ze nodig heeft. Dat kan bijvoorbeeld zijn om mantelzorg te verlenen, een studie te volgen, een sabbatical te houden of om voorafgaand aan het pensioen alvast wat minder te gaan werken.

Opbouw van het tegoed

In 2024 ontvangt elke medewerker 10 uur PLB-tegoed op basis van een fulltime dienstverband van 38 uur per week. Een medewerker die maar 24 uur werkt, bouwt in 2024 dus een tegoed op van 24/38 x 10 = 6,3 uur.

Vanaf 2025 ontvangt elke medewerker jaarlijks 20 uur PLB-tegoed op basis van een fulltime dienstverband van 38 uur per week. Over overuren (als iemand meer dan 38 uur per week werkt) worden geen extra PLB-uren opgebouwd. Over meeruren vindt wel PLB opbouw plaats. Dit is het geval als iemand parttime werkt en meer uren werkt dan in het contract staan, maar minder dan fulltime.

Ook bovenwettelijke vakantie-uren kunnen worden toegevoegd aan het PLB-budget. Dat kan voor uw medewerkers interessant zijn, omdat bovenwettelijke vakantie-uren na verloop van tijd komen te vervallen, terwijl het PLB-tegoed nooit vervalt.

Tijdens de eerste zes maanden van arbeidsongeschiktheid loopt de opbouw van het PLB-tegoed door. Daarna of bij gedeeltelijk herstel loopt de opbouw door naar rato van het arbeidsgeschiktheidspercentage. Blijft de werknemer na 6 maanden volledig arbeidsongeschikt, dan vindt er vanaf dat moment geen verdere opbouw meer plaats.

Opname van het tegoed

Het PLB is extra tijd in de vorm van extra vakantie-uren. Deze kunnen worden opgenomen als iemand extra tijd nodig heeft in een bepaalde levensfase, zoals wanneer de medewerker bijvoorbeeld mantelzorg moet verlenen aan een ouder of partner. De opname vindt plaats volgens de regels die in de CAO Huisartsenzorg zijn vastgesteld voor het opnemen van vakantie-uren.

Als iemand meer dan één keer de maandelijkse arbeidsduur wil gaan opnemen, moet dat minimaal 4 maanden van tevoren worden aangevraagd. Alleen voor mantelzorg geldt een uitzondering, omdat dit soms lastig vooraf gepland kan worden.

Het PLB-tegoed vervalt niet door tijdsverloop of verjaring en ook niet tijdens arbeidsongeschiktheid.

Een medewerker mag maximaal 26 x de wekelijkse arbeidsduur opbouwen aan PLB-tegoed. Als dat aantal bereikt is, stopt de verdere opbouw, totdat (een deel van) het tegoed is opgenomen. Het duurt natuurlijk wel even voor het zover is. Een medewerker die fulltime werkt, dus 38 uur per week, bouwt in 2024 10 uur verlof op en vanaf 2025 20 uur per jaar. Na bijna 50 jaar werken heeft deze medewerker dan daadwerkelijk 26x de wekelijkse arbeidsduur opgebouwd aan PLB-uren. Wanneer er ook nog bovenwettelijke vakantie-uren aan het verloftegoed worden toegevoegd gaat dit wel een stuk sneller.

Uitbetaling tegoed

Het is in principe de bedoeling dat het tegoed in tijd wordt opgenomen. De medewerker hoeft dan niet te werken, maar krijgt wel gewoon zijn loon uitbetaald, net als bij andere soorten van betaald verlof.

Als een medewerker uit dienst gaat, kan het resterende tegoed worden uitbetaald. In bepaalde gevallen kan het tegoed ook worden overgedragen aan de nieuwe werkgever. Dat biedt de werknemer de mogelijkheid om ook in de toekomst deze uren nog op te kunnen nemen als het nodig is. De nieuwe werkgever moet hier verplicht aan meewerken, als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

  • De nieuwe werkgever valt ook onder de CAO Huisartsenzorg
  • De medewerker gaat over naar eenzelfde hoofdfunctie. Dat betekent dat een doktersassistente die een nieuwe baan als POH krijgt, de uren niet kan laten overdragen, want dat is niet dezelfde hoofdfunctie. Bij overgang van doktersassistente A naar B is overdracht wel mogelijk, want dat wordt als een zelfde hoofdfunctie beschouwd.
  • Het opgebouwde tegoed moet voor de overdracht minimaal eenmaal de maandelijkse arbeidsduur bedragen. Lagere tegoeden worden gewoon uitbetaald aan de werknemer en kunnen dus niet worden meegenomen.

Als de nieuwe werkgever niet onder de CAO Huisartsenzorg valt of er geen sprake is van eenzelfde hoofdfunctie, maar de nieuwe werkgever stemt wel in met de overdracht, dan is overdragen alsnog mogelijk.

Tussentijds uitbetalen van het tegoed is mogelijk voor zover het PLB- uren betreft die meer dan vijf jaren daarvoor zijn toegekend of door omzetting aan het PLB-tegoed zijn toegevoegd.

Wat moet u doen als werkgever?

Eenmaal per jaar moeten werkgever en werknemer een gesprek hebben over de opbouw en gewenste inzet van het PLB. Daarbij moet u als werkgever ook een overzicht verstrekken van het opgebouwde PLB.

Als werkgever moet u dus het opgebouwde en opgenomen PLB-tegoed bijhouden. In eerste instantie zal het de komende jaren nog niet om hele grote tegoeden gaan, maar naarmate er meer tijd verstrijkt, of wanneer uw medewerkers ook bovenwettelijke verlofuren willen toevoegen, kan het om aanzienlijke reserveringen gaan. Het kan dan ook wel verstandig zijn om ook in uw financiële administratie rekening te houden met de toekomstige verplichtingen die dit met zich meebrengt.

Ook zal het opgebouwde PLB-tegoed moeten worden uitbetaald of overgedragen wanneer een medewerker uit dienst gaat. Ook daarbij geldt dat het op dit moment nog om minimale bedragen gaat. Eind maart 2024 heeft bijvoorbeeld een fulltime medewerker nog maar 3/12 x 10 uur = 2,5 uur opgebouwd. Bij parttime medewerkers gaat het om nog kleinere aantallen, maar deze uren moeten wel worden uitbetaald, wanneer de medewerker uit dienst gaat.

Let op: het is niet de bedoeling dat u deze uren zelf apart uitbetaalt. Dat moet altijd via de loonstrook en dus via onze afdeling salarisadministratie verlopen.

Wat doet Ficura?

Wij kunnen als salarisadministrateurs helaas niet het verlof voor u bijhouden, net zoals we dat ook niet doen voor het normale vakantieverlof.

Wij zullen u wel vragen of er nog resterend PLB- of vakantietegoed is, wanneer wij iemand uit dienst melden en de eindafrekening opmaken. De uren kunnen dan op de gebruikelijke manier via de loonstrook worden uitbetaald. In de toekomst zal het ook voorkomen dat het tegoed moet worden overgedragen. Wij kunnen dan de waarde hiervan die u met de nieuwe werkgever moet afrekenen voor u uitrekenen.

Gezond ondernemen

Laat u dit liever over aan een deskundige? Ik neem u het werk graag uit handen.

Anne Veenhof